Skuteczne leki na hemoroidy – czopki, maści i tabletki – co kupić w aptece?

Hemoroidy to problem, który jest bardzo powszechny. Z żylakami odbytu może zmagać się każdy. Szacuje się, że dolegliwość dotyka wielu Polaków, niezależnie od ich wieku. Mimo tego osoby doświadczające objawów choroby hemoroidalnej wciąż wstydzą się sięgnąć po profesjonalną pomoc. Dlaczego nie warto zwlekać z wizytą u proktologa? Jak działają leki na hemoroidy? Kiedy warto skonsultować się z lekarzem, a w jakich przypadkach można sięgać po preparaty dostępne bez recepty? Odpowiadamy.

Skąd biorą się guzki krwawnicze (hemoroidy) i jak się je leczy?

Guzki krwawnicze to naczyniowe struktury odbytu. Nie są zmianami chorobowymi, a częścią prawidłowej anatomii. Wyróżnia się hemoroidy wewnętrzne, zlokalizowane wewnątrz kanału odbytu, oraz hemoroidy zewnętrzne, które znajdują się pod skórą w okolicach odbytu. Ich zadaniem jest uszczelnianie końcowego odcinka przewodu pokarmowego oraz kontrolowanie wydalania stolca.

Problem pojawia się jednak wtedy, gdy z różnych przyczyn w ich okolicy dochodzi do zastoju krwi w splotach żylnych. W konsekwencji rozwija się choroba hemoroidalna – pojawia się swędzenie, pieczenie i miejscowy obrzęk guzków krwawniczych – czyli stan, który potocznie nazywamy „hemoroidami”.

Choroba hemoroidalna – objawy

Wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy z występowania problemu, dopóki podczas wypróżniania po raz pierwszy nie zaobserwują krwawienia z odbytu. Objaw, ten budzi największy niepokój. Często dopiero widok krwi skłania do wizyty u lekarza. To jednak niejedyna dolegliwość związana z żylakami odbytu.

Alarmujące powinny być także:

pieczenie i świąd w okolicy odbytu,
ból podczas defekacji,
podrażnienie odbytu,
obecność zgrubień wokół odbytu,
uczucie niepełnego wypróżnienia.

Hemoroidy – przyczyny

Nieprawidłowy odpływ krwi żylnej i przewlekłe podrażnienie tkanek mogą prowadzić do powstania hemoroidów. Wśród czynników ryzyka wymienia się:

predyspozycje genetyczne – skłonność do osłabienia naczyń krwionośnych może być dziedziczna;
siedzący tryb życia – długotrwałe przebywanie w jednej pozycji ogranicza przepływ krwi w dolnej części ciała;
niewłaściwe nawyki żywieniowe – dieta uboga w błonnik, która sprzyja zaparciom;
ciąża i poród – w związku ze zmianami hormonalnymi oraz wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej;
niewłaściwe nawyki toaletowe – długie przebywanie w toalecie, nadmierne parcie i nieregularność wypróżnień.

Metody leczenia hemoroidów – preparaty dostępne w aptekach

Łagodniejsze stadia choroby hemoroidalnej można kontrolować za pomocą preparatów dostępnych bez recepty. W bardziej zaawansowanych przypadkach konieczna może być interwencja chirurgiczna.

O odpowiednim postępowaniu zawsze powinien decydować lekarz. Z tego względu nie należy polegać na domowych sposobach na hemoroidy, a zawsze korzystać z porad podczas konsultacji (z internistą lub proktologiem).

Powiązany artykuł: Antybiotyk na zatoki: jakie leki stosuje się w leczeniu zapalenia zatok?

W leczeniu żylaków odbytu stosuje się:

metody niefarmakologiczne – zmianę diety i stylu życia,
metody farmakologiczne – preparaty o działaniu miejscowym lub ogólnoustrojowym,
metody chirurgiczne – skleroterapię, laseroterapię, zakładanie gumowych podwiązek.

Leki na hemoroidy bez recepty

Substancje czynne stosowane w leczeniu hemoroidów wykazują różne działanie. W doborze odpowiednich leków (substancji czynnej i formy preparatu) powinno brać się pod uwagę występujące objawy i stopień zaawansowania problemu.

Jakie substancje czynne znajdują się w preparatach na hemoroidy?

Flawonoidy – diosmina i hesperydyna – wpływają na napięcie ścian naczyń żylnych. Diosmina ogranicza przepuszczalność naczyń, zmniejsza obrzęk i przynosi ulgę w dokuczliwym bólu. Hesperydyna wzmacnia naczynia włosowate i ogranicza ich kruchość. Obie substancje usprawniają odpływ krwi żylnej i na tej drodze przeciwdziałają zastojowi krwi w guzkach krwawniczych.
Tribenozyd – wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwhistaminowe. Zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych i ogranicza nasilenie miejscowego stanu zapalnego. W efekcie redukuje obrzęk i uczucie pieczenia. Często łączy się go z lidokainą.
Lidokaina – działa miejscowo znieczulająco. Hamuje przewodzenie bodźców nerwowych w błonie śluzowej odbytu. Łagodzi ból i świąd.
Kwas hialuronowy – najczęściej występuje w maściach i żelach na hemoroidy. Wspomaga regenerację tkanek i utrzymuje prawidłowe nawilżenie. Tworzy warstwę ochronną, która ogranicza podrażnienia mechaniczne i wspiera procesy gojenia.
Galusan zasadowy bizmutu – wykazuje działanie ściągające, ogranicza wysięk i (podobnie, jak kwas hialuronowy) tworzy warstwę ochronną na błonie śluzowej.
Eskulina – naturalny składnik wyciągu z kasztanowca, wzmacnia naczynia krwionośne i zmniejsza ich skłonność do pękania. Poprawia przepływ krwi żylnej i działa przeciwobrzękowo.

Czopki na hemoroidy bez recepty

Czopki doodbytnicze dostarczają substancje lecznicze bezpośrednio do zmienionych chorobowo tkanek.

Popularne preparaty dostępne w aptekach to:

Procto-Glyvenol (tribenozyd 400 mg, lidokaina 40 mg),
Hemorol (wyciągi roślinne z rumianku, korzenia pokrzyku, ziela żarnowca, kory kasztanowca, kłącza pięciornika i ziela krwawnika),
Posterisan (inaktywowane bakterie E. coli),
Ruskorex (ekstrakt z ruszczyka kolczastego – 25 mg ruskogeniny i 25 mg tetrakainy chlorowodorku).

Powiązany artykuł: Leki na grzybicę pochwy – tabletka, krem czy globulka? Preparat na receptę czy lek bez recepty?

Tabletki na hemoroidy bez recepty

Na hemoroidy stosuje się:

Daflon 500 mg (diosmina, hesperydyna),
Venoruton Forte 500 mg (o-(ß-hydroksyetylo)-rutozydy),
Cyclo 3 Fort (wyciąg z ruszczyka, hesperydyna, witamina C).

Żele i maści na hemoroidy

Preparaty dostępne w formie maści i kremów to:

Procto-Hemolan (tribenozyd, lidokaina),
Posterisan (inaktywowane bakterie E. coli),
Hemorol (wyciągi roślinne).

Dobre leki na hemoroidy – kiedy potrzebna jest recepta?

Czasami leki bez recepty nie są najskuteczniejszą metodą postępowania. Niektóre przypadki wymagają stosowania preparatów dostępnych wyłącznie na receptę.

Są to najczęściej leki, które zawierają:

silniejsze glikokortykosteroidy (np. betametazon) o działaniu przeciwzapalnym i przeciwobrzękowym,
silne środki znieczulające (np. benzokaina),
specjalistyczne preparaty flebotropowe, stosowane w przypadku przewlekłej niewydolności żylnej.

Leki na receptę mogą być zalecane w zaawansowanych stadiach choroby hemoroidalnej, zwłaszcza gdy dolegliwości nie ustępują mimo stosowania preparatów bez recepty.

FAQ – skuteczne leki na hemoroidy

Jak radzić sobie z hemoroidami w ciąży?

Na hemoroidy cierpi większość ciężarnych kobiet. Młode mamy mogą stosować tabletki na żylaki odbytu oraz maści i czopki o łagodnym składzie. Przed przyjęciem jakiegokolwiek preparatu zawsze należy skontaktować się z lekarzem, by upewnić się, że wybrany lek ma działanie, które nie wykazuje negatywnego wpływu na zdrowie dziecka.

Leki na hemoroidy – czopki, maści, tabletki czy żele?

Formę farmakoterapii wybiera się na podstawie rodzaju doskwierających objawów.

Czopki działają bezpośrednio na zmienione tkanki (najsilniejsze czopki na hemoroidy zawierają substancje przeciwbólowe i przeciwzapalne). Maści doodbytnicze pomagają w łagodzeniu podrażnień wewnątrz odbytu, a tabletki na żylaki przyjmowane doustnie poprawiają krążenie i redukują obrzęki.

Powiązany artykuł: Tabletka „dzień po” na receptę: co warto wiedzieć?

Czy domowe sposoby mogą pomóc w problemach?

Naturalne metody mogą wspierać leczenie, ale nie zawsze zastąpią farmakoterapię. Zioła na hemoroidy (m.in. kasztanowiec czy ruszczyk) faktycznie wykazują korzystne efekty w terapii. Należy jednak rozgraniczać roślinne leki o działaniu na hemoroidy dostępne w aptekach, z ziołowymi naparami. To farmaceutyki wykazują największą skuteczność.

Źródła

Kołodziejczak, M., Ciesielski, P., & Kucharczyk, A. (2021). Standards of anal fissure management in Europe and the United States. Nowa Medycyna.
Jabłoński, M. (2024). Żylaki odbytu–możliwości terapeutyczne. Lek w Polsce, 397(6), 27-33.
Begier-Krasińska, B., & Krasiński, Z. Farmakoterapia przewlekłej niewydolności żylnej oczami lekarza POZ–na co zwrócić uwagę?. Lekarz POZ, 9(4), 185-191.
Misiurewicz-Gabi, A. (2024). Chorobie hemoroidalnej można zapobiec. Kurier Medyczny, 8, 22-24.
Chudek, J., & Ziaja, D. (2017). Wyciąg z ruszczyka kolczastego w leczeniu przewlekłej choroby żylnej. Chirurgia Polska, 19(1-2), 13-17.
Jabłoński, M., & Łuszczyna, W. (2022). Choroba hemoroidalna u kobiet w ciąży. Lek w Polsce, 372(05), 23-28.
Ciesielski, P., Kołodziejczak, M., & Siekierski, P. (2017). Jakie metody leczenia choroby hemoroidalnej i szczeliny odbytu wybierają proktolodzy?. Nowa Medycyna.
Pata, F., Gallo, G., Pellino, G., Vigorita, V., Podda, M., Di Saverio, S., … & Sammarco, G. (2021). Evolution of surgical management of hemorrhoidal disease: an historical overview. Frontiers in surgery, 8, 727059.
Ray-Offor, E., & Amadi, S. (2019). Hemorrhoidal disease: Predilection sites, pattern of presentation, and treatment. Annals of African medicine, 18(1), 12-16.
Giannini, I., Amato, A., Basso, L., Tricomi, N., Marranci, M., Pecorella, G., … & Altomare, D. F. (2015). Flavonoids mixture (diosmin, troxerutin, hesperidin) in the treatment of acute hemorrhoidal disease: a prospective, randomized, triple-blind, controlled trial. Techniques in coloproctology, 19, 339-345.